1. Diniy-ibtidoiy tasavvurlarga koʻra, inson va hayvon tanasida boʻladigan, uyqu chogʻida (vaqtincha) yoki oʻlgan vaqtda tanadan chiqib ketadigan alohida koʻzga koʻrinmas ilohiy kuch, quvvat; ruh.
Jon bor joyda qazo bor. Maqol
Odamning loydan yasalishini, unga jon bagʻishlanishini shunday qiziq qilib oʻqib berdiki A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari
2. Sezuvchi, his etuvchi tan, badan.
Butun jonim qaqshab ogʻriyapti. Tish ogʻrigʻim bosilib, jonim orom oldi. Betimning qalini —
jonimning huzuri. Maqol
Tim qorongʻi, izgʻirinli kecha. Yomgʻir xuddi jonga igna sanchganday, ezib, muttasil savalardi. Oybek, Quyosh qoraymas
Gʻulomjon ayvonda otasi bilan turar, stollarning qarsillatib sindirilayotganini eshitib, xuddi oʻz qovurgʻalari sindirilayotgandek, joni ogʻrir edi. M. Ismoiliy, Fargʻona tong otguncha
3. Hayot; hayot-mamot; tiriklik.
Kemaga tushganning joni bir. Maqol
Echkiga jon qaygʻu, qassobga yogʻ qaygʻu. Maqol
Jondan kechmasang, ish bitmas. Maqol
Chechak Jambul, sen Vatanni sevasan, Kerak boʻlsa, joningni ham berasan. Fozil shoir.
Otam meni jonidan ortiq koʻrar edi. M. Ismoiliy, Fargʻona tong otguncha
4. Kishi, odam.
Jon boshiga. Biz toʻqqiz jon edik.
Qorabuloq qishlogʻida birorta uygʻoq jon qolmagan edi. M. Ismoiliy, Fargʻona tong otguncha
Hech bir jon yoʻqki, oni boʻlmasa jononasi. Hamza
Hamma ishni toʻxtatib, qimirlagan jonni terimga solar ekanmiz. N. Safarov, Hayot maktabi
5. Bir qator aniqlovchilar bilan qoʻllanib, bosh, jussa maʼnolarini ifodalaydi.
Qiz joning bilan qayergacha borolarding? I. Rahim, Chin muhabbat
— Yosh joning bor, qizim, — dedi [Oftob oyim], — birovga yomonlik sogʻinma. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar.|| — Voy shoʻrim, — dedi Mastura. —
Jindakkina joningizga-ya? Shu jussangizga uchta dard sigʻadimi? A. Qahhor, Ming bir jon
6. Kuch, quvvat, mador.
Joni boricha harakat qilmoq. Tezroq qimirlasang-chi, joning bormi?
Hoji sekingina qoʻlini uzatib, qulogʻini ushladi va uch buklab turib qattiq qisdi, joni boricha qisdi. A. Qahhor, Yillar
Joni boricha ikki qoʻlidagi etik bilan eshikni qamchiladi. H. Nazir, Soʻnmas chaqmoqlar
7. Yaxshi koʻradigan, sevimli, yoqimli kishi yoki narsa haqida.
Olma —uning joni. Jon doʻsting jonidan kechsa ham, mol doʻsting molidan kechmas. Maqol
Ammo lekin Muxtorxon domla nafsambiriga odamning joni edi. A. Qahhor, Toʻyda aza
8. Eng yaqin, sevikli kishilarga murojaatda soʻzlovchining ularga yaqin munosabatini ifodalaydi, begonalarga nisbatan esa hurmat yoki xushomadni bildiradi.
Jonim, dedim qulogʻiga, ohista, jon, dedi. Qoʻshiqlar
Gulnorning koʻzlari ochilib ketdi Yoʻlchiga tikildi. — Nima qildi, jonim, — soʻradi Yoʻlchi, lekin betobmisiz deyishga tili bormadi. Oybek, Tanlangan asarlar
[Jamila Gʻofirga:] Agar oʻtirgan joyingizga xas-xashaklar toʻkilsa, sochlarim bilan supuray jonginam. Hamza, Boy ila xizmatchi.
9. “Opasi”, “akasi”, otasi va shu kabilar soʻzlar bilan, baʼzan yolgʻiz jonidan shaklida soʻzlovchining tinglovchiga yaqin munosabatini, erkalash yoki xushomad maʼnolarini ifodalaydi.
— Opasi jonidan, dutoringizni chaling tuzukroq, — dedi u [Malikaxon] Adolatga qarab,— oʻyin-kulgiga tashna boʻlib yotganmiz. S. Zunnunova, Gulxan
10. Hayot manbai, hayot bagʻishlovchi narsa haqida.
Yomgʻir — ekinning joni.
Issiq — paxtaning joni degan maqol ham bejiz aytilmagan. Sh. Rashidov, Gʻoliblar
11. Biror ish, soha yoki doirada asosiy, muhim oʻrin egallovchi, ilhomlantiruvchi, tashkilotchi shaxs.
Joʻralarining joni. Davraning joni. Maktabning joni.
12. Murojaat qilinayotgan shaxsni bildiruvchi soʻzdan oldin kelib, murojaatdagi iltimos, iltijo maʼnosini kuchaytiradi, baʼzan erkalash maʼnosini bildiradi.
Niyoz men bilan xayrlashar chogʻida: — Jon Hoji aka! Endi gap shu yerda qolsin — dedi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar
— Urmang otamni! Jon amaki, urmang! — deb zor yigʻlay boshladi bolalar. M. Ismoiliy, Fargʻona tong otguncha
13. Shaxs bildiruvchi soʻzlarga, kishilar otiga qoʻshilib, ularga kichraytish-erkalash, hurmat maʼnosini beradi, masalan,
onajon, buvijon, xolajon, akajon, domlajon; Salimjon, Qodirjon
14. kesim vzf. Shukur.
Ofitserning shu ketishi boʻlsa, shtabga yetib borsa ham jon. A. Qahhor, Oltin yulduz
Jon bermoq
Vafot qildi jonkashim, dardkashim. Hozir qoʻlimda jon berdi. Oybek, Tanlangan asarlar
Yoʻq, Xoʻjabekovga oʻxshaganlar osonlikcha jon bermaydi. Yotib qolguncha otib qoladi. S. Anorboyev, Oqsoy
Musulmonlar! Yaxshi deb yoʻlida jon berganing Azizbek bu kun sizlarga yaxshiligingizni oʻttiz ikki tanga soliq bilan qaytarmoqchi boʻldi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar
Jon kirmoq
Baliqqa jon kirdi;
Qutidor qaytib yoʻlakka kirishi bilan Oftob oyim ila Kumushga qaytib jon kirgan kabi boʻldi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar
Tabiatga jon kirdi, tollar barg chiqardi. J. Sharipov, Xorazm
Jon olmoq
Men oʻzimning ashaddiy dushmanim bilan tanho kurashib, yo jon bermoqqa va yo jon olmoqqa qaror bergan edim. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar
Yamoqchini boʻlsa Ismathoji har kuni masjidga chaqirib, odamlar oʻrtasida haqorat qila berib jonini oldi. Oydin, Yamoqchi koʻchdi
Joni bor
Joni borning umidi bor.
Tanimda jonim bor ekan,paxta berishga tirishaman. Sh. Rashidov, Gʻoliblar
Gapingizning joni bor.
Joni uzilmoq
Joni chiqmoq
Joning chiqqur! (qargʻ.). Ter chiqqandan jon chiqmas. Maqol
Ibn Sinoga kasalning joni chiqmagan boʻlsa, bas ekan, tuzatar ekan. Oybek, Tanlangan asarlar
Tuf-e, qurib ketsin, jonim chiqib ketdi-ya. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar
Olarda kirar jonim, berarda chiqar jonim. Maqol
Polvon kelganda, temirchi shunday qilgan edi, uning joni chiqib, tishini gʻijirlatdi. A. Qahhor, Sarob
Joni halqumiga (yoki boʻgʻziga, hiqildogʻiga) kelmoq
Dushmanlar joni halqumiga kelganda mana bunday quturadilar. A. Muxtor, Opa-singillar
Boya nimalarni soʻzladingiz, sir ochiladimi, deb jonim boʻgʻzimga keldi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar
Hamma yerda ham odamlarning joni boʻgʻziga kelib qoldi, qizim! M. Ismoiliy, Fargʻona tong otguncha
Jon(i) achimoq
Unga jonim achidi.
Jondan oʻtmoq
Ogʻriq jondan oʻtdi;
Ayniqsa, bugungi soʻzlar jon-jonimdan oʻtib ketdi. Sh. Rashidov, Gʻoliblar
Eshonning dakkisi jonimdan oʻtgandan keyin qochdim. P. Tursun, Oʻqituvchi
Jonini koyitmoq
Qoʻshchinorliklar yoki qoʻgʻazorliklar u yoqda tursin, suvning boshida boʻladigan baqaqurulloqliklar ham oʻzi yoki ulovining jonini koyitgisi kelmas edi. A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari
Jon saqlamoq
Oftobdan daraxtlarning tagida jon saqlamoq.
U hamon kovakda jon saqlab kelmoqda. Befarosat, laqma odamni koʻrsa, kovakdan sekin chiqadi, allakimdan eshitgan yangiliklarni aytadi, yana kirib ketadi. A. Qahhor, Hi-hi
Jon hovuchlamoq
Mirzo Yodgorning boshi kesildi. Uning tarafdorlari jonlarini hovuchlab, in-iniga kirdi. Oybek, Navoiy
Jon(i)ga ora kirmoq
Bular jonlarini fido qilib, minglarcha kishilarning joniga ora kirdilar. A. Qahhor, Oltin yulduz
Shunday doʻppi tor kelgan paytda Azim boyvachcha Xol-xoʻjaning joniga ora kirdi. S. Ahmad, Hukm
Jondan bezor qilmoq (yoki toʻydirmoq)
[Oqila:] Oʻzingiz qachon borasiz? Bolalar dada deb jonimdan bezor qilishyapti. A. Qahhor, Ogʻriq tishlar
Jondan bezor boʻlmoq (yoki toʻymoq)
Qullar ochlikdan oʻlsin, qarollar charchab, jonidan bezor boʻlsin, har nima boʻlsa-boʻlsin, senga foyda boʻlsin. S. Ayniy, Qullar
Ovozingni chiqarma, juvonmarg. Eshon pochchang eshitmasinlar. Nima, joningdan toʻydingmi? P. Tursun, Oʻqituvchi
Bas, pichoq borib suyakka yetdi. Boshimni egib, indamay yurganim yetar, jonimdan toʻyib ketdim. Sh. Rashidov, Boʻrondan kuchli
Jonini tikmoq
Men jonimni yaxshilik yoʻliga tikkanman, Zokirjon. P. Qodirov, Uch ildiz
Joni yoʻq
Soyga qarasak, uchta baliq yotibdi: ikkitasi oʻlik, bittasining joni yoʻq. Ertaklar
Bir qoʻlimning joni yoʻqroq. Sening mushtingni yeya berib, jonimda jon qolgan emas. A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari
Joni yoʻq ip. Joni yoʻq mato.
Jon olib, jon bermoq
Boʻtaboy kechani kecha, kunduzni kunduz demay, kolxoz uchun jon olib, jon berdi. S. Ahmad, Hukm
Bir jon, bir tan boʻlmoq
Jon achchigʻida (yoki holatda)
Ofitserning oʻzi ham talvasada holdan toygan edi, buning ustiga xotini polda yumalab, jon achchigʻida xirillardi. A. Muxtor, Qoraqalpoq qissasi
Chekkasini zax yerga berib yiqilgan va kesak kabi hissiz qizini [qutidor] jon holatda quchogʻiga oldi: Qizim Kumush Koʻzingni och! A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar
Jon deb
Agar lozim kelsa, toshkoʻmir koniga borib, koʻmir qazib keltirishga ham jon-jon deb ketar edim. A. Qahhor, Sarob
Jon koshki
Jon kuydirmoq
Butun jamoa bayramni munosib kutib olish uchun jon kuydirib ishlamoqda;
Besh bolali bir ayolning Elmurodga jon kuydirib, uni oʻz panohiga olmoqchi boʻlgani toʻgʻrisidagi gaplar Buvinisoga juda xush keldi. P. Tursun, Oʻqituvchi
Jon talvasasi
Joni kirmoq
Uyiga suv, gaz oʻtkazib, joni kirdi. Tish oldirib, joni kirdi;
Kino desa, joni kiradi.
Ayollar: — Boʻlmasa-chi! Hammaning joni kirdi. Qamishkapada hech bunaqa tomosha boʻlgan emas, — deyishdi. P. Tursun, Oʻqituvchi
Jon(i)ga tegmoq
Musofirchilik jonga tegadi. Oybek, Tanlangan asarlar
Bir ish buyursang, soʻray berib jonga tegadi. Oydin, Uyaldi shekilli, yerga qaradi.
Jonim bilan
Agar shaharda zarur ishlaringiz boʻlmasa, men bilan bir yerga borib kelsangiz. —Jonim bilan. M. Ismoiliy, Fargʻona tong otguncha
Askarlikka jonim bilan boraman P. Tursun, Oʻqituvchi
Jonim tasadduq
Joʻjabirday jon
Oʻlmagan mening jonim
JON so‘zining sinonimlarini Sinonim.uz saytida qidirib ko‘ring.
ЖОН so‘zining kirillcha yozilishi Lotin.uz sayti tomonidan taqdim qilingan.
Izoh.uz — O‘zbek tilining xalqona izohli lug‘ati 35 000 dan ortiq so‘zlarning ma’nolari ibora va misollar bilan keltirilgan.
Yillar davomida “O‘zbek tili kuni”ga bag‘ishlab, o‘zbek tilini o‘rganuvchilar, jurnalistlar, tarjimonlar, kopirayterlar, blogerlar va boshqalar uchun foydali loyihalarni ishga tushirishni an’anaga aylantirganmiz. Bizning jamoa Lotin.uz, Imlo.uz, Sinonim.uz, Sarlavha.com loyihalarini hukmingizga havola qilgan.
Batafsil Izoh.uz loyihasi haqidaTVinfo.uz — Bugun, ertaga va keyingi hafta uchun to‘liq teledasturlar.
TVinfo.uz — Телепрограмма на сегодня, завтра и ближайшую неделю.
O‘zbek Ismlarning to‘liq, batafsil ma’nosi, kelib chiqishi, shakllari. O‘zingiz va yaqinlaringizni ismlari ma’nosini bilib oling.
Полный смысл, происхождение, формы узбекских имён. Узнайте смысл своего имени и имён близких.
DostavkaInfo — Taomlar, dorilar, kitoblar va boshqa uy uchun kerakli bo‘lagan narsalarni yetkazib berish xizmatlari bor servislar.
DostavkaInfo — Каталог сервисов, предлагающих доставку еды, лекарств, книг и товаров для дома.
Lotin.uz — foydalanuvchilarga berilgan matnni lotindan kirillga va aksincha o‘girish xizmatini taklif etadi.
Lotin.uz — поможет транслитерировать с узбекской кириллицы на латиницу и обратно. Легко!
Maqol va naqllarning eng katta kolleksiyasi. Har bir maqol uchta tilda (o‘zbek, rus, ingliz).
Самая большая коллекция пословиц и поговорок на трёх языках (узбекский, русский, английский).
Har kuni eng sara latifalar va kulguli rasmlar. O‘zbek tilidagi kulgu markazi!
Ежедневно только отборные анекдоты, смешные картинки. Кузница юмора на узбекском языке!
Valyutani yuqori kursda almashtirish uchun yaqin punktlarni aniqlab beruvchi servis. Punkt joylashuvini kartada ko‘rsatadi.
Сервис, помогающий найти ближайшие пункты обмена валюты с выгодным курсом. Покажет местоположение пункта прямо на карте.
O‘zbekcha telegram kanallarining eng katta katalogi. Faqt faol kanallar, ruknlarda va batafsil statistikasi bilan.
Самый большой каталог телеграм каналов в Узбекистане. Только активные каналы по категориям и с подробной статистикой.
O‘zbek tilida savodli yozishni biz bilan boshlang.
С нами вы научитесь грамотно писать на узбекском языке.
O‘zbek tilining sinonimlar lug‘ati. Saytda 3300 tadan ortiq so‘zlar, 900 ga yaqin sinonim so‘zlar to‘plamiga jamlangan.
Словарь синонимов узбекского языка на нашем сайте содержит более 3300 слов и 900 синонимов.