ur

1. Qoʻl yoki biror vosita bilan zarb bermoq.

1. Bola itni urdi.

2. Ota piyemiya; yugurib kelib, boshimga shaq etib urib qoʻydi. E. Raimov, Ajab qishloq

3. Bektemir miltiq qoʻndogʻi bilan uning peshonasiga bir urdi. Dushman shilq etib tushdi. Oybek, Quyosh qoraymas

4. Ahmad halqani urdi, eshik shu zahoti ochildi. F. Musajonov, Himmat

2. Kaltaklamoq, doʻpposlamoq.

1. Meni Pis-miq mayna qilgani-yu, men uni chala oʻlik qilib urganim-u Hammasi oʻsha kuniyoq buvimning qulogʻiga yetib keldi. E. Raimov, Ajab qishloq

2. Uni urib, ozor bermanglar, unda gunoh yoʻq, bu bir anglashilmovchilik! Mirmuhsin, Meʼmor

3. Tigʻli qurollar (qilich, nayza, nishtar) bilan solmoq (sanchmoq, tiqmoq, chopmoq).

1. Nishtar urmoq. Pichoqni avval oʻzingga ur, ogʻrimasa, birovga ur! Maqol

2. Bektemir burgutday sapchib, dushman qorniga nayza urdi. Oybek, Quyosh qoraymas

3. U bexos yondan kelib, fargʻonalikning yelkasiga qilich urib, otdan qulatdi. Mirmuhsin, Meʼmor

4. Robiyaning oyogʻidan quchoqlab olgan qisiq koʻzli yigitning biqiniga xanjar urdi. P. Qodirov, Yulduzli tunlar

4. Moʻljalga olib tegizmoq; otmoq.

1. Nishonga aniq urmoq. Ikki yuz metrdan moʻljalga urmoq. Bir kesak bilan ikki qargʻani urmoq. Maqol

2. Bu qadar merganlik bilan urayotgan batareyaning koʻzi — kuzatuvchisini nemis payqaydi-yu, bir snaryad bilan gʻaramning kulini koʻkka sovuradi. A. Qahhor, Oltin yulduz

5. Tegmoq, urilmoq.

1. olmazor bogʻlardan tutun koʻtarilib, dimogʻga bolalikdan tanish boʻlgan achchiq tezak hidi urdi. O. Yoqubov, Izlayman

2. Gulnorning gʻoyib boʻlishi Yoʻlchiga yashin urgan kabi taʼsir koʻrsatdi. Oybek, Tanlangan asarlar

3. Quduq tubidan urayotgan salqin xush yoqib, Otamurod birpas oʻtirgan boʻldi. M. Mansurov, Yombi

6. Shiddat bilan yogʻmoq.

1. Doʻl urdi.

2. Shu kuni butun kun yomgʻir maydalab urib turdi va kechga yaqin qorga aylandi. A. Qahhor, Sarob

3. Chaparasta urayotgan qor koʻz ochirgani qoʻymaydi. N. Safarov, Olovli izlar

7. Bir narsa orasiga, ichiga solmoq, joylamoq; berkitmoq.

1. Gazetani qoʻltigʻiga urmoq. Qoʻlini choʻntagiga urmoq. Narsalarini sumkasiga urmoq.

2. Biz togʻ kamariga kirishimiz bilan chol sadaqani choʻntakka urish uchun oʻzini chordevor ichiga olgan edi. N. Safarov, Olovli izlar

8. Yuvib oʻpirmoq, yemirmoq, buzmoq.

1. Tosh-qin urdi.

2. Bu yilgi sel bugun soyning u tomonini olsa, ertasiga bu tomonini urib ketaverdi. Y. Shamsharov, Koʻrk meʼmorlari

3. Qorovul shoʻra va yalpizlarni oʻrib, suv urgan joyga tiqa boshladi. E. Raimov, Ajab qishloq

9. Zarb bilan harakat qilmoq, tepmoq.

1. Bemorning tomiri bilinar-bilinmas urib turar edi.

2. [ Boltaboy] Otdan tushib, uni daraxtga bogʻlar ekan, uy ichidan chiqqan inga-inga degan tovushni eshitib qolib, yuragi dukullab urdi. J. Sharipov, Saodat

10. Ayrim soʻzlar bilan qoʻllanib, shaxs yoki narsaga shu soʻzlar bildirgan narsaning taʼsiri oʻtishi maʼnosini bildiradi.

1. Chalaquduq degan joyda Davronovni oftob uradi. A. Muxtor, Boʻronlarda bordek halovat

2. Koʻndalang kultivatsiya hozir suv bilan havoday zarur. Shu boʻlmasa, qalin koʻchatlarni garmsel uradi. I. Rahim, Ixlos

11. Loy, kesak, gʻisht va shu kabilarni tartib bilan termoq; terib, qalab, biror narsa qurmoq, bunyod qilmoq.

1. Paxsa urmoq. Tokchani urmoq. Teshikni urmoq. Eshik oʻrnini urmoq.

2. Kechgacha qaltirab devor urdik. E. Raimov, Ajab qishloq

12. Solmoq, qoʻymoq, bosmoq.

1. Eshakka noʻxta urmoq. Otga egar urmoq.

2. Bir necha soldat kelib, mahbuslarni ushladi, yasovul hammasining qoʻliga kishan urdi. M. Ismoiliy, Fargʻona tong otguncha

3. Qoʻtos taqib boʻyni uzun jiyronga, Qirq qubbali yugan urdi boshiga. Ravshan

13. Oʻzini biror joyga olmoq.

1. Artistlar oʻyin koʻrsatadi, ammo, ogʻaynilar, sichqonning ini ming tanga deb, yertoʻlaga urib ketmanglar tagʻin. Y. Shamsharov, Toshqin

2. Odamlar jon hovuchlab, oʻzlarini oʻrmonga uradilar. Oybek, Quyosh qoraymas

14. s. t. Toʻla isteʼmol qilmoq; yemoq, ichmoq.

1. Sharob — uzum suvidan tayyorlanadigan ajoyib ichimlik, oʻzi xushtaʼm, bir kosa urib olsangiz, vaqtingiz chogʻ boʻlib kulaverasiz. M. Osim, Toʻmaris

2. Qani, nonni sindirib, qaymoqqa bulab-bulab urib olinglar-chi. E. Raimov, Ajab qishloq

15. Oʻz foydasiga olmoq, oʻziniki qilmoq; oʻgʻirlamoq.

1. Dehqonlar bilan suhbat qilib, paxtafurush boylarning ham tosh-tarozidan, ham narxdan urib, ularni kuydirishlarini bilib olar edi. K. Yashin, Hamza

2. — Bugun podshoning xazinasini uramiz. Shaylaning, yigitlar! — dedi. Chalpak yoqqan kun

16. s. t. Tanqid qilmoq, qoralamoq.

1. Ota-buvamni kovlab, gazetaga urib chiqishdi. Sh. Rizo, Qor yogʻdi, izlar bosildi

17. Joʻnalish kelishigi bilan kelgan baʼzi otlarga bogʻlanib, nimanidir shu otdan anglashilgan joygacha yetganligini bildiradi.

1. Qulf urib yashnagan beda belga uradi. Loy tizzaga uradi. Sochi taqimiga uradigan qiz.

2. Maydonda biznikilar koʻrinmas edi. Qor belga urar edi. N. Safarov, Qahramonning tugʻilishi

18. Baʼzi soʻzlar, jumladan, mustaqil qoʻllanmaydigan soʻzlar bilan birikib, shu soʻzlar anglatgan narsaning yuz berishi, boʻlishi maʼnosini bildiradi.

1. Joʻsh urmoq. Barq urmoq. Qulf urmoq. Javlon urmoq.

2. Umrida qoʻliga qilich ushlamagan qoʻpol oʻgʻlining yuragida jang va gʻalaba sururi tugʻyon urardi. Mirmuhsin, Meʼmor

3. Yaxshi parvarish qilingan gʻoʻzalar mavj urib rivojlanyapti. Gazetadan

19. Miqdor (sanoq) sonlar bilan qoʻllanib, shu son bildirgan yoshga kirganlik maʼnosini bildiradi.

1. Hash-pash deguncha qirqni urib qoʻyibmiz.

2. Poxol ustida aftidan, yetmishlarni urib qoʻygan kampir oʻtirardi. N. Fozilov, Diydor

3. Xudo yorlaqasa, hademay saksonni uradi. S. Siyoyev, Yorugʻlik

ur soʻzi qatnashgan jumlalar: