1. Сўзлар орқали баён этилган фикр; сўз, нутқ.
— Сиз тушунмай ётибсиз! — деди Кумуш ва эшикдан оёқ товушини сезиб, гапни шу ерда тўхтатди. А. Қодирий, Ўтган кунлар
— Бу ерда гапимга ҳеч ким қулоқ солмаса, райкомга бораман! — Тўпанисо шу гапни айтди-ю, рўмолини бошига солиб, уйдан чиқиб кетди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
2. Нутқ воситасида ифодаланган фикр, ўй, мулоҳаза.
Ғуломжон ғалати бўлиб кетди. Кўнглига: Наҳотки, худо балоларни менга гоҳ пари, гоҳ дев сифатида юборса! — деган гап келди. М. Исмоилий, Фарғона тонг отгунча
3. Маълумот, шингил ахборот, хабар; миш-миш.
Ёдгор замонавий Италия архитектурасига оид гапларни яна ўқишга тушди. Ў. Ҳошимов, Қалбингга қулоқ сол
4. Умуман бирон иш, воқеа-ҳодиса ва шу кабилар
Оламда нима гаплар?
Ўлимдан хабарим бор-у, бу гапдан хабарим йўқ.
5. Гина, кудурат.
Кўнглингизда шунчалик гапингиз бор экан, ота-онам шунчалик жонингизга тегган экан, бир оғизгина, ҳай хотин, мен сиқилиб кетдим, уй ажратиб чиқиб кетайлик, десангиз бўлмасмиди? А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
6. тлш. Тугал фикр англатган сўз ёки сўзлар бирикмаси.
Бош гап. Содда гап. Кўчирма гап. Гап бўлаклари.
7. Гап келганда, отангни аяма!Танқидий фикр бўлаётганда, ҳеч кимни юз-хотир қилма.
— Мажлисда катта-кичик деган гап бўлмайди, гап келганда, отангни ҳам аяма! — деди Сафаров. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Гап билан бўлиб
Булар гап билан бўлиб, хийла орқада қолиб кетишди. А. Қаҳҳор, Хотинлар
Гап бир жойдан чиқди
Гап бу ёқда
Гап бу ёқда экан-да! Ҳалитдан йигитларга салом хат ёзишга уялмаган зумраша!
Гап бундай
Гап бундай, қани яқинроқ ўтир-чи. Х. Тўхтабоев, Ширин қовунлар мамлакати
Гап бўлмоқ
Гап йўқ
Каримга гап йўқ, у ўз ишининг устаси
Гап ковламоқ
Нима қиласиз гап ковлаб! Ундан кейин, бу гаплар ҳам орага совуқчилик солса солар-ку, лекин менинг колхозга кириш ниятим совуқчиликни аллақачон солиб қўйган. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Гап кўп
Энди пахтани нимага кузда сотмай, ёзда сотаётганига келсак, бунинг тагида гап кўп. М. Исмоилий, Фарғона тонг отгунча
Гап кўтара олмайдиган
Тўғри, сизнинг гап кўтара олмаслигингизни биламан. Лекин, нима қилай, гап келганда, отамни ҳам аямайдиган одатим бор. Муштум
Гап орамизда қолсин
Мен, албатта, ишонмадим. Рост бўлган тақдирда ҳам ҳи-ҳи бу гап орамизда қолсин А. Қаҳҳор, Ҳи-ҳи
Гап отмоқ (ёки қотмоқ, ташламоқ)
— Ҳорунбек, иним, сиз нима дейсиз? — гап қотди меъмор. Мирмуҳсин, Меъмор
Гап очмоқ
Шароф Рашидович Отамурод билан сўрашгач, ипак пахта етиштириш истиқболларидан гап очди. Ўзбекистон қўриқлари
Ифторни қилиб чиққан Маҳмуд Тоҳирга дарвоза олдида учради. Робиянинг акаси бўлган бу косиб йигит Андижон қўрғонига кетишдан гап очган эди: — Э, бу ниятлар ҳаммаси пучга чиқди! — деб Тоҳир унга тоғасидан эшитганларини айтиб берди. П. Қодиров, Юлдузли тунлар
Гап сотмоқ
Бир жангчи ҳозиргина рўй берган шовқин-сурон тўғрисида гап сотаркан, у овқатини бемалол еб, ўрнидан тургач, этигининг қўнжи қонга тўлганини пайқади. Ойбек, Қуёш қораймас
Гап тагида гап бор
Йўқ, Софя Борисовна, сиз сабр қилинг, мен тахминан фаҳмлаяпман, гап тагида гап бор [деди Эргаш]. А. Мухтор, Опа-сингиллар
Гап талашмоқ
Мана шунақа гап талашиб қолишса, илжайиб туриб, бир-бирини гап билан савалаб кетишади. С. Сиёев, Ёруғлик
Гап тамом!
Чавандоз гап тамом! деган маънода қамчисини қўлига олди. О. Ёқубов, Эр бошига иш тушса
Гап тамом. Бошқа саволга ўрин қолмади. Х. Тўхтабоев, Ширин қовунлар мамлакати
Гап ташимоқ
Гап тегизмоқ (ёки тегдирмоқ)
Гап тегмоқ
— Қани Ҳа, ундан кейин, ўртоқлар, — деб яна изоҳ берди Алимқул, — қўл қўйиш масаласида менга юқоридан ҳам, пастдан ҳам бир оз гап тегиб қолаётибди П. Турсун, Ўқитувчи
Гап тўқимоқ
Унинг [Йўлчининг] ахлоқ-сизлиги тўғрисида [Салимбойвачча] бирмунча гаплар тўқиди. Ойбек, Танланган асарлар
Гап бунда (ёки унда) эмас
— Гап унда эмас, — деди ҳожи, — умр, муроса деган гаплар бор А. Қодирий, Ўтган кунлар
Гап шу ерда қолсин
— Лекин гап шу ерда қолсин, дурустми? — элликбоши қоронғи кўчага чиқди. Ойбек, Танланган асарлар
Гап шу
— Сиз менинг кўнглимни билмайсиз, Ўрмонжон ака. — Кўнглингни билиб қолармиз. Колхоз нима эканлигини сен ҳам билиб оларсан. Гап шу: ҳеч қаёққа бормайсан. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Гап эшитмоқ
Сени деб ўқитувчидан мен гап эшитдим.
Гап ўтмоқ
Шу қий-чув ичида Мирзакаримбой билан хотини ўртасида бир оз аччиқ-тизиқ гап ўтди. Ойбек, Танланган асарлар
Гап ўғирламоқ (ёки термоқ)
Гап қайтармоқ
Гап қайтарганингиз учун яна беш кун қўшаман. Йигирма кун ишлаб берганингиздан кейин келасиз. Х. Тўхтабоев, Ширин қовунлар мамлакати
Гап қилмоқ
Бошларига ҳеч тушмаса можаро, Ҳамма жойда гап қилмаса фуқаро. Ҳ. Олимжон
— Тағин одамлар буни ҳам гап қилиб юришмасин! — деди Тожибой. П. Турсун, Ўқитувчи
— Сизни Зиёдахон билан гап қилдим, — деди Қори Ўрмонжонга. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Гап қистирмоқ
— Рўзимат ука, яхши, гапингга яна битта гапни қистириб ўтгин — деди Қамбарали ака. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Гапга бичган ёки онаси гапга туғган
— Абдишукурни худо гапга бичган, енгиб бўлмайди, — деди Жамолбой пихиллаб. Ойбек, Танланган асарлар
Гапга кирмоқ
Ҳазратқул ювош, нима деса, гапга кирадиган боладан бунақа гап чиқишини сира ўйламаган эди, гангиб қолди. С. Аҳмад, Юлдуз
Гапга солмоқ
Аҳмоқни урма, сўкма, гапга сол. Мақол
Ўтган-кетган кампирларнинг қўлига чой тутқазиб, гапга солади. Муштум
[ Кампир] Келинларни ўсмоқчилаб гапга солар, эшитганларини эрига сўзлар, чол эса дарров Қоратойга етказар эди. Ойбек, Танланган асарлар
Гапга тун кийгизмоқ
Оббо сиз-эй Хўп гапга тўн кийгизасиз-да Н. Сафаров.
Гапдан гап чиқиб
Гапдан гап чиқади, деганларидек, нонушта пайтида бек тўсатдан меъморга мурожаат этиб, бу ерда бирон ой қолиш иложи йўқмикан, муҳим бир илтимос, узримиз бор эди, деди. Мирмуҳсин, Меъмор
Гапдан гап чиқиб, одамзоднинг пасткаши қанақа бўлишига бориб тақалди. С. Аҳмад.
Гапидан илинмоқ
Унинг гапи оғзида қолди, кўзлари хиёл кенгайиб, ним очиқ лаби титради. П. Қодиров, Уч илдиз
Гапим гап
Йўқ, ҳалиги гапим гап. Х. Тўхтабоев, Ширин қовунлар мамлакати
Гапини бировга бермайдиган
Шаддод, гапини бировга бермайдиган, эркакшода Асрора звенога бошлиқ эди. С. Аҳмад, Уфқ
Гапини икки қилмаслик
Иноят оқсоқол ёшлигидан бир гапини икки қилмаган қизини бунақа харжлардан тиёлмасди. С. Аҳмад, Уфқ
Соҳиб қори яна пўписа қилди: — Гапимни иккита қилсанг, сендай қизим йўқ! Билиб қўй шуни. И. Раҳим, Чин муҳаббат
Гапини йўқотиб қўймоқ
— Йўқ, мен ҳаммаси демоқчи эмасман, баъзи бирлари, — деди Бўтабой ака ва гапини йўқотиб қўйди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Гапини олмоқ
[Қосим:] Тезроқ ўзим бориб, терговчининг гапини олай, фалокат босиб, ишнинг миси чиқиб қолмасин. Муштум
Кампирдан бошқа ортиқча гап ололмагач, у [қўшни хотин] ингичка бўлиб, бурилиб чиқиб кетди. Мирмуҳсин, Умид
Гапини оғзидан олмоқ (ёки илиб кетмоқ)
— Бизлар билан кўлга овга чиқинглар, — деди у Жапақнинг гапини оғзидан олиб. А. Мухтор, Қорақалпоқ қиссаси
Гапни айлантирмоқ
Алимардон ҳаммаси тамом бўлганини янада чуқурроқ ҳис этди. Гапни айлантириб ўтиришдан фойда йўқлигини билиб, кўнглидаги бор гапни айтди. Ў. Ҳошимов, Қалбингга қулоқ сол
Гапни бир ерга (ёки жойга) қўймоқ
Гапни (бошқа ёққа) бурмоқ
Икромжон гапни бошқа ёққа бурворди. С. Аҳмад, Уфқ
— Гапни бошқа ёққа бурмоқчисиз-а, хап сизними! Хотинлардек ҳийлакори бўлмас экан дунёда, — деб уни гапга солмоқчи бўлдим. Ойдин, Ҳикоялар
Гапни бўғмоқ
Ҳикматилла яна гапга киришган эди, Зойиржоннинг ёнида ўтирган Наргиза ўрнидан туриб кетди. Оппоқ юзи жаҳлдан қизариб, тез-тез гапириб ташлади: — Нега бировнинг гапини бўғасиз. Ў. Ҳошимов, Қалбингга қулоқ сол
Гапни чуваламоқ
Нури бу йигит тўғрисида кўпроқ нарса билишни исташ билан баравар, бу қизнинг унга муносабатини очиш каби яширин бир ният билан гапни чувалади. Ойбек, Танланган асарлар
Гапнинг белига тепмоқ
Гапнинг мағзини чақмоқ
Бувниса хола, Салтанат Маҳкам акаларникига кириб кетгандан сўнг, гапнинг мағзини чақди. Р. Файзий, Сен етим эмассан
Гапнинг очиғи
Лекин, гапнинг очиғи, Каримовнинг ҳам аҳволи паришонроқ эди. Муштум
Гапнинг очиғи, мана шу ҳовли сеники. У. Исмоилов, Сайланма
Гапнинг пўсткалласи
Гапнинг пўст калласи, дўстинг Хўжақул ҳам Ҳамроқул Турсунқулов бўлишни бир орзу қилган эди-да, оғайни. О. Ёқубов, Учрашув
Гапнинг тагига етмоқ
Гапнинг қисқаси
Ана шунақа гаплар
— Ана шунақа гаплар, Сидиқжон, шунақа гаплар. Йигирма бирни бир қилишимиз керак, бир! — деди ва ўрнидан турди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Бир гап бор
Изланишларим шунга келиб тақалди, демак, михда бир гап бор. Фан ва турмуш
— Бунда бир гап бор, — деди Олга Петровна, курсидан туриб. М. Исмоилий, Фарғона тонг отгунча
Бир гап бўлар
Қани, турларинг, лапашанглар, қоринни тўйғазиб олайлик, кейин бир гап бўлар. О. Ёқубов, Эр бошига иш тушса
Масалан, беш ҳўкиздан бир қўшни, боғли ерларнинг ярмини ўғлига ажратса, унинг юки анча камаяди. Обжувоз бўлса, майли, бир гап бўлар. П. Турсун, Ўқитувчи
Бир гап бўлдими?
Мансур Муслим! Сенга бир гап бўлдими? шундай вақтда иш кўрсатмасак, қачон кўрсатамиз?! Н. Сафаров, Танланган асарлар
Бошқа гап эди
Бу кампирнинг устидан қаёққа дод деб бораман, бирон жойда ишласа, бошқа гап эди. Муштум
Бу бор гап
Чал бошини буриб, носини туфлади, сўнгра тамшаниб туриб, ишонч билан деди: — Бу бор гап! П. Турсун, Ўқитувчи
Бўладиган гап
— Низомиддинов, — деди раис ўрнидан туриб, — сиз одамларнинг вақтини олаётирсиз ахир. Бўладиган гапни гапиринг! А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Бўлмаган гап
— Риёзиёт бўлмаган гап, ўзини билган кимса бунақа ишлар билан бошини қотириб юрмай, ҳарб-у зарбни машқ қилгани маъқул, — деди [Иброҳим Султон]. Мирмуҳсин, Меъмор
Бўладиган гап шуки
Бўладиган гап шуки, камбағаллар мажлис қилиб, сизнинг хўжалигингизни тугатишга, ўзингизни Капсанчилар қишлоғидан бадарға қилишга қўл кўтаришди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Дув-дув гап
Кунлардан бир куни маҳаллада дув-дув гап бўлиб қолди: Мухторхон домла уйланармишлар! А. Қаҳҳор, Тўйда аза
Икки гапнинг бирида
Бувим ҳам, болалар ҳам икки гапнинг бирида “кал“, Ҳожикал, деб камситишади [деди Саид]. Э. Раимов, Ажаб қишлоқ
Икки гапнинг бирида пешонасига уриб, гоҳ бўғилиб ва гоҳ қотиб-қотиб кулиб, одамларни кулдириб ҳикоя қилди. А. Қаҳҳор, Минг бир жон
Катта гап
Кўнглингизга (бўлак) гап келмасин
Мезбонлар дилсиёҳлик кайфиятини яширишга уринишди, аммо ётар маҳалигача бу бир неча мартаба юзага чиқди ва, оқибат, меҳмоннинг кўнглига бўлак гаплар келмасин учун, икки орада ўтган гапни айтишга мажбур бўлишди. А. Қаҳҳор, Мирзо
Майда гап
Қани, шулардан бирини анҳор бўйига ташлаб, барча майда гапларни унутиб, кўнгилга яқин чор улфатинг билан отамлашсанг. Гулдаста
Нима гап?
Қишлоқларда нима гаплар бор экан? Бир суҳбат қил. Аста-секин сўра сен. Ҳ. Олимжон
Нима гап-у нима сўз
У аллақандай офатни ҳис қилиб, хатга кўз югуртирди. Суннат: Мени армияга олишди. Уч йилгача нима гап-у нима сўз, йўлингиз очиқ, эрга тегиб кетаверинг. Ҳозир эски замон эмас, бунақа нарсаларнинг унчалик аҳамияти йўқ, деган мазмунда ёзибди. Ў. Ҳошимов, Қалбингга қулоқ сол
Оғир гап
— Менимча, уйланишдек нозик бир иш дунёда йўқдир, — деди Раҳмат ва Отабекка юз ўгирди: —Уйланган хотининг таъбингга мувофиқ келса, бу жуда яхши, йўқса, мунчалик оғир гап дунёда бўлмас. А. Қодирий, Ўтган кунлар
Тайинли гап
Бироқ доктор уни [Сидиқжонни] қўл учидагина кўрди, дори бермади, тайинли бир гап ҳам айтмади. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Турган гап
Фурсат бой берилдими, ишнинг кейин кетиши турган гап. Н. Сафаров, Жасоратнинг давоми
Эртага, турган гап, далага одам чиқмайди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Хунук гап
Лекин кузда, подани кўчириб қишлоққа тушганимизда, Сайфидан хунук бир гапни эшитдим. С. Сиёев, Ёруғлик
Ўзингиздан қолар (ёки ўтар) гап йўқ
Гап ўргатмоқчи эмасман, ўзларидан қолар гап йўқ. А. Мухтор, Опа-сингиллар
Бу иш кечаси бўлгани маъқул. Кундузи бўлса, ўзингиздан ўтар гап йўқ, хунукроқ кўринади. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Ўтган гапга салавот
Қурбон ота Ўрмон.жоннинг ёнига чўкка тушиб: — Ўрмонжон, ўғлим, бола бечорага бир ёрдам қилгин, ўтган гапга салавот, — деди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Ўғил бола гап
— Ҳа балли! Мана буниси ўғил бола гап бўлди, — деди чол завқланиб. О. Ёқубов, Қаҳрамон излаб
Ҳеч гап йўқ
Бизнинг орамизда ҳеч гап йўқ, қасам ичаман. Ҳеч гап йўқ! Ҳеч гап бўлмаганидан кейин рашк ҳам бўлмайди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Ҳеч гап эмас
Қурбон ота бошлаб берсалар, у ёғи ҳеч гап эмас. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари
Ёш олимнинг [Берунийнинг] мусофирчиликда бошидан кечирган кулфатлари бу ташвишлар олдида ҳеч гап эмасди. М. Осим, Жайхун устида булутлар
Қўшниларга ёрдам бериш сиз учун ҳеч гап эмас. Ш. Рашидов, Бўрондан кучли
Дўст-тенгқур, ҳамкасаба улфатлар орасида навбати билан ҳафта ёки ойда улардан бириникида ўтказиладиган зиёфат; улфатчилик.
Бугун жума бўлгани учун Ҳакимбойвачча ва Мирзакаримбой ўз улфатлариникига — гапга кетишган. Ойбек, Танланган асарлар
Гап бермоқ
Яна бир ҳафтадан кейин Салим акам гап берармишлар. Ойбек, Танланган асарлар
Гап емоқ
Қишнинг узун кунлари бу ерда улфатлар гап ейишади. П. Турсун, Ўқитувчи
ГАП сўзининг синонимларини Sinonim.uz сайтида қидириб кўринг.
GAP сўзининг лотинча ёзилиши Lotin.uz сайти томонидан тақдим қилинган.
Izoh.uz — Ўзбек тилининг халқона изоҳли луғати 35 000 дан ортиқ сўзларнинг маънолари ибора ва мисоллар билан келтирилган.
Йиллар давомида “Ўзбек тили куни”га бағишлаб, ўзбек тилини ўрганувчилар, журналистлар, таржимонлар, копирайтерлар, блогерлар ва бошқалар учун фойдали лойиҳаларни ишга туширишни анъанага айлантирганмиз. Бизнинг жамоа Lotin.uz, Imlo.uz, Sinonim.uz, Sarlavha.com лойиҳаларини ҳукмингизга ҳавола қилган.
Батафсил Izoh.uz лойиҳаси ҳақидаTVinfo.uz — Bugun, ertaga va keyingi hafta uchun to‘liq teledasturlar.
TVinfo.uz — Телепрограмма на сегодня, завтра и ближайшую неделю.
O‘zbek Ismlarning to‘liq, batafsil ma’nosi, kelib chiqishi, shakllari. O‘zingiz va yaqinlaringizni ismlari ma’nosini bilib oling.
Полный смысл, происхождение, формы узбекских имён. Узнайте смысл своего имени и имён близких.
DostavkaInfo — Taomlar, dorilar, kitoblar va boshqa uy uchun kerakli bo‘lagan narsalarni yetkazib berish xizmatlari bor servislar.
DostavkaInfo — Каталог сервисов, предлагающих доставку еды, лекарств, книг и товаров для дома.
Lotin.uz — foydalanuvchilarga berilgan matnni lotindan kirillga va aksincha o‘girish xizmatini taklif etadi.
Lotin.uz — поможет транслитерировать с узбекской кириллицы на латиницу и обратно. Легко!
Maqol va naqllarning eng katta kolleksiyasi. Har bir maqol uchta tilda (o‘zbek, rus, ingliz).
Самая большая коллекция пословиц и поговорок на трёх языках (узбекский, русский, английский).
Har kuni eng sara latifalar va kulguli rasmlar. O‘zbek tilidagi kulgu markazi!
Ежедневно только отборные анекдоты, смешные картинки. Кузница юмора на узбекском языке!
Valyutani yuqori kursda almashtirish uchun yaqin punktlarni aniqlab beruvchi servis. Punkt joylashuvini kartada ko‘rsatadi.
Сервис, помогающий найти ближайшие пункты обмена валюты с выгодным курсом. Покажет местоположение пункта прямо на карте.
O‘zbekcha telegram kanallarining eng katta katalogi. Faqt faol kanallar, ruknlarda va batafsil statistikasi bilan.
Самый большой каталог телеграм каналов в Узбекистане. Только активные каналы по категориям и с подробной статистикой.
O‘zbek tilida savodli yozishni biz bilan boshlang.
С нами вы научитесь грамотно писать на узбекском языке.
O‘zbek tilining sinonimlar lug‘ati. Saytda 3300 tadan ortiq so‘zlar, 900 ga yaqin sinonim so‘zlar to‘plamiga jamlangan.
Словарь синонимов узбекского языка на нашем сайте содержит более 3300 слов и 900 синонимов.