туш

1. Юқоридан, баланддан ёки бирор нарса устидан пастга томон ҳаракат қилмоқ; йўналмоқ.

1. Ердан чиқдими, осмондан тушдими, йўлда биттаси пайдо бўлиб қолсами?! О. Мўминов, Хиёбондаги уч учрашув

2. Машина шундоққина Менглибойнинг ёнига келиб тўхтади-ю, ундан эшикни тарсиллатиб очиб, Ҳазратқул билан Темурланг тушди. С. Аҳмад, Юлдуз

3. Сен баланд тоғ узра эрдинг мисли оҳу ёки қуш, Ёлвориб мен пастда дердим: Бир нафас ёнимга туш. Э. Воҳидов, Муҳаббат

2. Чиқиб жойлашган, ўтирган, бўлган жойини тарк этиб, ерга инмоқ.

1. Самолётдан тушмоқ. Аравадан тушмоқ. Томдан тушмоқ. Автобусдан тушмоқ.

2. Кечирасиз, қаерда тушмоқчилар? Х. Тўхтабоев, Ширин қовунлар мамлакати

3. Вагондан энг кейин тушган Аҳмаджон: — Строй [саф] бўлмасдан шундай кетаверсак бўлмасмикан, — деди. А. Қаҳҳор, Олтин юлдуз

3. Ўз жойидан чиқмоқ, кўчмоқ; чиқиб, кўчиб жойидан кетмоқ, йўқ бўлмоқ.

1. Сочи тушмоқ. Илоннинг пўсти тушибди. Молнинг туёғи тушибди.

2. Бунинг устига унинг [ Нафисанинг] тиши тушган — бу ҳомиладор вақтида содир бўлган эди. Мирмуҳсин, Топилган ҳусн

3. [Яра] Усти қора қўтир бўлиб қотади, у тушиб кетгандан сўнг, яна тери асли, соғ ҳолига қайтади. Газетадан

4. Мансаб, лавозим ва шу кабилардан кетмоқ, бўшамоқ.

1. Мен хизматдан тушгандан сўнг пиёда юриш яхши бўладими? А. Қодирий, Меҳробдан чаён

2. икки ҳафтадан сўнг бўшашганича қайтиб келди — Оқ пошшо тахтдан тушгани билан, оқ амин аминлигидан тушмапти, — деди. А. Қаҳҳор, Асрор бобо

3. Мана, мудирликдан тушди-ю, хийла одамшаванда бўлиб қолди. П. Турсун, Ўқитувчи

5. Мавқе, даража, қиймат ва шу кабилар жиҳатдан даражаси пастлашмоқ, бўшашмоқ.

1. Шаштидан тушмоқ. Ҳовуридан тушмоқ. Қадри тушмоқ. Руҳи тушмоқ.

2. Факультетимиз институт бўйича умумий рўйхатда бешинчи ўринга тушиб қолибди. Ў. Ҳошимов, Қалбингга қулоқ сол

3. Дунё бозорида териларимизнинг нархи тушмаса дейман. С. Аҳмад, Юлдуз

6. Қуйи томон йўналмоқ, қуйи сатҳдан жой олмоқ.

1. Шаҳарга тушмоқ. Бозорга тушмоқ. Ерга тушмоқ.

2. Улар мажнунтоллар орасидан ўтиб, сойга тушдилар. О. Ёқубов, Эр бошига иш тушса

3. Кампир жавоб бўлмаганидан ҳайрон қолди шекилли, зиналардан авайлаб қадам босиб, ҳовлига тушди. Ў. Ҳошимов, Қалбингга қулоқ сол

7. Сатҳнинг бирор томони, ўрнидан жой олмоқ, унда бўлмоқ.

1. Ялпи шовқин билан тортишмачоқ бошланди: қиз томондан гумбаздек юм-юмалоқ хотин белини белбоғ билан маҳкам боғлаб, ўртага тушди. Ойбек, Танланган асарлар

2. Эшқобил бунақа давраларга кўп тушган. М. Ҳазратқулов, Журъат

3. Шамси Тўраевич унинг гапларига қулоқ ҳам солмасдан, олдинга тушганча лўмбиллаб кетаверди. Н. Аминов, Суварак

8. Турли томоша ва бошқалар бўладиган, кўриладиган жойга кирмоқ.

1. Театрга тушмоқ. Циркка тушмоқ. Стадионга тушмоқ.

2. Улар фақат бир марта кинога тушишди. Ў. Ҳошимов, Қалбингга қулоқ сол

3. У ҳордиқ оқшоми ҳаммомга тушди-ю, ходмигарлардан бирига ҳалиги сўроғини берди. А. Қаҳҳор, Асарлар

9. Даволаниш, ахлоқ тузатиш ва шу кабилар масканга олинмоқ, унда бўлмоқ.

1. Қамоққа (турмага) тушмоқ. Милисага тушмоқ.

2. У фақат бир нарсани — отаси касал-хонага тушганини онасига билдирмасликни ўйларди, холос. О. Ёқубов, Эр бошига иш тушса

3. Эҳтимол, кўп ичиб қўйиб, ҳушёрхонага тушгандир. Муштум

10. Қуйи томон йўналиб, осилиб, сатҳнинг маълум нуқтасига етмоқ, ўша ўринда турмоқ.

1. Гавҳарнинг эгнида гулдор кўк кўй-лак қоп-қора, узун сочлари тақимига тушиб турибди. С. Сиёев, Ёруғлик

2. Ҳирот йигитларига хос ихчамгина салла ўраб олган, салланинг зар чизиқли печи елкасига тушиб турар эди. Мирмуҳсин, Меъмор

3. Ёқимли садонинг сеҳрига берилиб, кўзлари секин юмилди, боши яна қуйироқ тушди. Ойбек, Танланган асарлар

11. Келин бўлмоқ; эрга тегмоқ, куёвга чиқмоқ.

1. Синглим тушган ерларга Ой бўлайин, ёр-ёр Қўшиқлар

2. У киши менинг янгам бўлади, акамга тушган. Гулдаста

3. Ҳой, Тўрахон, Тешабойга тушганингизга ҳам уч йил бўп қолди шекилли. М. Исмоилий, Фарғона тонг отгунча

12. Ҳаракат, нарсани бажармоқ, қилмоқ маъносини билдиради.

1. Гапга тушмоқ. Мақтанишга тушмоқ.

2. ҳаваскор ҳофизлар қўшиқ айтди, шўх йигитлар ўйин тушди. С. Юнусов, Кутилмаган хазина

3. Кечалар тонготарга қадар Ҳалимахон қўшиқ айтиб, Тамарахон рақсга тушган жойларда бўлдик. Ўзбекистон қўриқлари

13. Шахс (кимса)да шу феъл бириккан сўз билдирган ҳолат юз бериши, унинг шундай вазиятда қолиши маъносини билдиради.

1. Саросимага тушмоқ. Даҳшатга тушмоқ. Талвасага тушмоқ. Ҳайратга тушмоқ.

2. Бу манзарани кўриб турган халойиқ бир лаҳза ҳаяжонга тушиб, саросималаниб қолди. К. Яшин, Ҳамза

3. Баширжон ҳам акахонининг бу сукутидан ноқулай аҳволга тушиб, лом-лим демай, унга зимдан бир қараб қўйди-да Н. Аминов, Суварак

14. Борликда шу феъл бириккан сўз англатган нарсанинг юзага келиши, бўлиши маъносини билдиради.

1. Оқшом тушиб, зиёфат яримлаганда, ҳовлиқиб ҳудайчи кирди. С. Сиёев, Аваз

2. Орага бир лаҳза жимлик тушди. С. Зуннунова, Янги директор

3. Улар совуқ тушиб қолмасдан кўзлаган манзилларига етиш учун толмас қанотларини бетиним силкитардилар. Газетадан

15. Бирор иш, манбадан қўлга кирмоқ, келмоқ (пул, даромад кабилар ҳақида).

1. Тузуккина тушиб туради, яширишнинг ҳожати йўқ. О. Мўминов, Хиёбондаги уч учрашув

2. Оши ҳалолга тушадиган овқат ортиб қола бошлади. С. Сиёев, Ёруғлик

3. Ўғлимнинг қўлига пул тушди дегунча еб қўяди. Муштум

16. Маълум нарса, ҳаракат-ҳолатнинг бирор кимса ёки нарса учун шу феъл боғланган сўз англатган маънода бўлишини билдиради.

1. Юлдузингиз нақ бир-бирингизга тўғри тушган экан, иккингизнинг ҳам бир-бирингиздан камлигингиз йўқ! А. Қодирий, Ўтган кунлар

2. Бу ёш йигит, дунёда муҳаббатни ҳар қандай қулфга тушадиган калитга айлантириб олган хотинлар ҳам борлигини билиб қўйсин А. Қаҳҳор, Асарлар

3. Унинг сурати ҳам асосий мақсадга, Алишернинг табиатига хўб мувофиқ тушади. Ойбек, Навоий

17. Шахс учун бирор нарса қандайдир қиймат, миқдор билан тегмоқ, қўлга кирмоқ, тўғри келмоқ.

1. Сарф-харажат эса олтиннинг ўзидан ҳам қимматга тушаётган эди. С. Кароматов, Олтин қум

2. Лекин ўша ўтни сигирга едириб, қачон сут бўлишини пойлаб ўтиргандан кўра, ўтнинг ўзидан олса, ҳам арзон, ҳам осон тушаркан. Шукрулло, Сайланма

3. Ўзиям [беда] сув текин тушди. Ойбек, Танланган асарлар

18. Урилмоқ, тегмоқ (бирор нарса билан бўлган зарб ҳақида).

1. Шу шовқин-сурон орасида Бектемировнинг қорни ва белига бир-икки тепки тушди. С. Аҳмад, Ҳукм

2. Бирдан елкамга тушган муштдан уйғониб кетдим. Э. Раимов, Ажаб қишлоқ

3. Унинг шапалоғи шарақ этиб Ғуломнинг чап юзига тушди. М. Ҳазратқулов, Журъат

19. Пайдо бўлмоқ, юз бермоқ.

1. [Мадраимбойнинг] Сариқ-қўнғир чўққи соқолига бирдан оқ тушди. Ж. Шарипов, Хоразм

2. — Жин-пин урганми сени? — Аҳмад бригадирнинг юрагига ғулғула тушди С. Нуров, Нарвон

3. Сув қўйибман жийда майдон бурчига, Хол тушибдир келинчакнинг юзига Қўшиқлар

4. Бу фожиа катта кемага тушган дарзга ўхшарди. Мирмуҳсин, Меъмор

20. Барпо этилмоқ, қурилмоқ.

1. Ертўлалар бирин-кетин йўқолиб, ўрнига уйлар туша бошлади. Ўзбекистон қўриқлари

2. Сидиқжоннинг диққати териб қўйилган сон-саноқсиз ғиштга жалб бўлди

3. Шу ерга мактаб тушади [деди хотин] А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари

4. Канал тушмасдан илгари бир одам Шаҳрихондан тухум кўтарса, Учқўрғондан кўринарди, шундоқ яйдоқ эди. Ўзбекистон қўриқлари

21. Банд ҳолатга дучор бўлмоқ, илинмоқ.

1. Тузоққа тушмоқ. Қопқонга тушмоқ. Тўдадан ажралган тўрга тушар. Мақол

2. Бобур Шайбонийхоннинг қўлига тушса, тирик қутула олмаслигини билади. П. Қодиров, Юлдузли тунлар

3. Орқа томонидан ўқ ёғдирилаётганига Дурди қилич ҳайрон: Наҳотки қуршовга тушиб қолдик, деб гаранг эди. Ж. Шарипов, Хоразм

22. Олинмоқ, берилмоқ (хат, ариза ва шу кабилар ҳақида).

1. Тингловчилардан савол тушди. Илтимос тушди. Таклиф тушди.

2. Орадан кўп ўтмай редакцияга шундай хат тушди. Муштум

3. Мажлисга яна ўн тўққиз кишидан ариза тушди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари

23. Ўзга учун сарф-харажат қилмоқ, шундай сарф-харажатга илинмоқ.

1. Хотин киши эрига хушомад қилдими билингки, каттароқ бир нарсага туширмоқчи. С. Сиёев, Отлиқ аёл

2. ҳали битта морожний эмас, лимонадга ҳам тушасиз Мирмуҳсин, Умид

24. кўм. фл. взф. Ҳаракатнинг қўққисдан, кутилмаганда бажарилиши маъносини билдиради; маънони кучайтиради.

1. Чўчиб тушмоқ. Қоқилиб тушмоқ. Бу сўзлар унга ёқиб тушди.

2. — Аҳмаджон оға, — деб чақирганини эшитди. Юраги бир сапчиб тушди. С. Сиёев, Аваз

3. Унинг калтагина мўйлови, қоп-қора қоши ўзига ярашиб тушган. Ҳ. Шамс, Душман

туш сўзи қатнашган жумлалар: