Ўзбек тилининг
изоҳли луғати
O‘Z
Izoh.uz сайтида оёқ сўзининг изоҳи ва маънолари

оёқ

рв

1. 1 Одам, ҳайвон, қуш ва умуман жонли организмлар гавдасининг таяниб туриши ва юриши ёки ўрмалаши учун хизмат қиладиган аъзо.

  1. Ўнг оёқ. Чап оёқ. Ипак қуртининг оёқлари. Отнинг орқа ва олдинги оёқлари.

  2. Дўст —

  3. бошга, душман оёққа боқади. Мақол

  4. Ўнг оёғимни кўтарсам, чап оёғим ерга кириб кетаётгандек бўлаверади. Х. Тўхтабоев, Ширин қовунлар мамлакати

  5. У [фаришта] атлас кўйлак, лозим кийган, бош яланг, оёқ яланг, ёшгина бир йигит эди. А. Қаҳҳор, Майиз емаган хотин

  6. Шарофат ўзига келди-ю, оёқ учида бориб, дарчанинг ёнига чўнқайди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари

2. Стол, стул, сўри, каравот каби буюмларнинг ерга таяниб турадиган қисми, пояси.

  1. Дадам сувоғи кўчган деворларга, эски шкаф, оёғи маймоқ стулларга бир қараб қўйди. С. Сиёев, Ёруғлик

3. Охир, одоқ.

  1. Кўчанинг бошидан оёғигача тош терилган.

  2. Подачи поданинг оёқ томонидан чанг ютиб, элан-қаран юриб келаётган сигирни таёғи билан кўрсатиб: Анави сеники, деди. С. Анорбоев, Ҳамсуҳбатлар

  3. Отабек киши орқасидан кетди, олдинма-кетин, сўзлашмасдангина кўчанинг оёғига қараб борар эдилар. А. Қодирий, Ўтган кунлар

4. Фасл, давр ва шу кабиларнинг охири, тугаётган вақти.

  1. Куз кунларининг оёғи ва қиш кунларининг боши эди. А. Қодирий, Ўтган кунлар

5. Чет, чекка; қуйи томон; этак.

  1. Экинзорнинг оёғи. Ернинг оёғи.

6. Уйнинг, хонанинг эшикка яқин ўрни; пойгак; зид. тўр ИИ.

  1. Асалхон бир тўда қизлар билан оёқроқда ғуж бўлиб турганини кўрган Сорахон ўртага тушиб, йигитларни чақиб олди. Ҳ. Ғулом, Сенга интиламан

оёқ сўзи қатнашган жумлалар:

Оёқ босмоқ

1. Қадам ташламоқ, юрмоқ.

  1. Бемор энди-энди оёқ босяпти. У ўнг оёғини босолмайди.

  2. Сақлаб сукут оёқ босди, Ҳамма жимжит, бошлар қуйи. Ғ. Ғулом, Кўкан

2. кўчма Ўйлаб, мулоҳаза билан иш тутмоқ.

  1. Оёғингни билиб бос!;

3. Бирор жойга бормоқ, келмоқ.

  1. Одам оёқ босмаган саҳро. Сизникига оёқ босмаганим бўлсин!

Оёқ ости (ёки оёғости) бўлмоқ

Топталмоқ, эзилмоқ, босилмоқ, поймол бўлмоқ, босиб-янчиб ташланмоқ.

Оёқ ости (ёки оёғости) қилмоқ

Топтамоқ, эзмоқ, босмоқ, поймол қилмоқ, босиб-янчиб ташламоқ.

  1. У ўз ҳақини таниган, энди ўзини бировга оёқ ости қилдириб қўймайди. С. Аҳмад, Уфқ

Оёқ остида

1. Юриш, қадам босиш лозим бўлган жойда, одамларнинг йўли устида.

  1. Болалар, оёқ остида ўралашманглар!;

2. Ҳар қадамда.

  1. Фалокат оёқ остида. Мақол

3. Кўчма поймол бўлган бир ҳолда.

  1. Бу замонда ҳақиқат оёқ остида қолиб кетмайди. С. Аҳмад, Ҳукм

Оёқ устида

Тикка турган ҳолда.

  1. Мана, ўртоқлар, оёқ устида, иш бошида умумий йиғилиш ҳам ўтказиб олдик. Ш. Рашидов, Бўрондан кучли

Оёқда (ёки оёқ устида, оёқ узра) турмоқ

1. Тик(ка) турмоқ.

  1. Оёқда турган ҳолда яна бир оз гаплашиб, сўнг Эшвой жўнаб қолди. Ойбек, Танланган асарлар

  2. Отабек ҳолсизланиб, оёқ узра турар. А. Қодирий, Ўтган кунлар

2. Ўзини тутиб (тик ҳолатда) турмоқ.

  1. У йўлдан чарчаб келганидан, оёқ устида зўрға турар эди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари

Оёқдан йиқитмоқ (ёки йиқмоқ)

1. Ағанатмоқ, йиқитмоқ;
2. Кўчма ишдан, издан чиқармоқ, ишни бузмоқ.

  1. Бу ёлғиз Бўтани беобрў қилиш учун эмас, колхозни оёқдан йиқитиш учун қилинган иғво. С. Аҳмад, Ҳукм

Оёқдан қолмоқ

Юролмайдиган бўлиб қолмоқ, бир жойда ўтириб қолмоқ (қарилик, хасталик, бедармонлик сабабли).

  1. — Бошимга бир мушкул тушди, — деб гап бошлади Бозор, — бугун укам бирдан касал бўлиб, ҳам тилдан, ҳам оёқдан қолди. С. Айний, Дохунда

Оёққа босмоқ

1. Юра бошламоқ (ёш бола ёки бемор ҳақида);
2. Кўчма йўлга, изга тушмоқ, тартибга тушиб, олға босмоқ, ривожлана бошламоқ.

  1. Колхозимиз сал оёққа босгандан кейин, ўзим бориб, сизни олиб келаман. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари

Оёққа бостирмоқ

1. айн. Оёққа турғизмоқ 1;
2. кўчма Даволаб юргизиб юбормоқ;
3. кўчма Йўлга, изга солиб, ривожлантириб юбормоқ.

  1. Тўғонни қуриб, колхозимизни оёққа бостириб олайлик, уйларингга радио тушириб берамиз. С. Аҳмад, Ҳукм

Оёққа турмоқ

1. Ўрнидан турмоқ.

  1. Девонбеги меҳмонхонага кирганда бутун меҳмонхонадагилар оёққа турдилар. С. Айний, Қуллар

2. кўчма Бош кўтармоқ, қўзғалмоқ, қарши чиқмоқ, оёқланмоқ

  1. Ўша куни бутун шаҳар оёққа турди. Ж. Шарипов, Хоразм

3. кўчма Касалдан соғайиб, юриб кетмоқ.

  1. — Яхшилигингизни асло унутмайман, — деди врачга бемор, — оёққа туриб кетай, сизни хурсанд қиламан. Газетадан

  2. Қани энди оёққа туриб кетса-ю, бутун умрини ана шу одамни асраб-авайлаш учун бағишласа. С. Зуннунова, Кўк чироқлар

4. кўчма Йўлга, изга тушмоқ, яхшиланмоқ.

  1. Колхозимиз қанча оёққа турса, шу бизнинг душманга зарбамиз бўлади. С. Аҳмад, Ҳукм

Оёққа турғизмоқ (ёки қўймоқ)

  1. Колхозни колхоз қилиб, оёққа турғизгунча, эҳа, қанча қурбон бермадик! Ҳ. Назир, Узр, отахон.

  2. Абдулла ука, бутун халқни қандай қилиб оёққа турғизиш мумкин? Ш. Холмирзаев, Қаҳрамоннинг сўнги кунлари

Оёқда қолдирмоқ

Орқада қолдирмоқ.

  1. Мен буларга ўргатармишман Мени оёқда қолдириб кетишади бу шумтакалар. Ҳ. Назир, Олмос

Бир оёғи тўрда, бир оёғи гўрда

Жуда қариб, мункиллаб қолган.

  1. Отамнинг қилаётган ишига қараб, ёшини суриштириб: Тўқсондан ошибсиз, бир оёғингиз тўрда, бир оёғингиз гўрда, тиниб ўтирмайсизми, —дебди. Шукрулло, Сайланма

Енгил (ёки суюқ) оёқ

ёки Оёғи енгил салб. Бузуқ, фоҳиша.

Ёлғиз оёқ йўл

Икки оёғини бир этикка тиқмоқ (ёки суқмоқ)

Айтганининг дарҳол бажарилишини талаб қилмоқ, қистовга олмоқ.

  1. Отам уйлантираман деб, икки оёғини бир этикка суқиб олган, ҳол-жонимга қўймайди. С. Аҳмад, Қадрдон далалар

Оёқ олиш

1. Юриш, қадам ташлаш.

  1. Умматали хотинининг оёқ олишига қараб юрадиган бўлса, отлиқ келаётган Акбарали ундан олдин Азизхонни топади, унга бирор шикаст етказадигандай бўлиб туюлади. С. Аҳмад, Уфқ

2. Юриш-туриш, хатти-ҳаракат.

  1. Унинг оёқ олиши бежо.

Оёқ остидан чиқмоқ

Тўсатдан пайдо бўлиб қолмоқ.

  1. Душман учун кутилмаган бу фалокат худди оёқ остидан чиққандек бўлди. Н. Сафаров, Жангчи Шокир

  2. Ўша катта иш кеча оёқнинг остидан чиқиб қолди. С. Аҳмад, Уфқ

Оёқ тирамоқ

Ўз айтганида қаттиқ туриб олмоқ, бошқа гапга кўнмаслик.

  1. Болаларнинг бўйи етиб, тўй бошлаймиз деганда, қизи қурмагур бирдан оёғини тираб олди. Ойбек, Олтин водийдан шабадалар

  2. У уйлансам, Маҳбубага уйланаман, бўлмаса, фронтга ариза бериб кетаман, деб икки оёқ тираб туриб олди. С. Аҳмад, Уфқ

Оёқ узатмоқ (ёки чўзмоқ)

1. Кўнгли тинчимоқ, ғам-ташвишдан холи бўлмоқ.

  1. Офтоб ойим ҳамон оёқ узатмади. А. Қодирий, Ўтган кунлар

2. кўчма Ўлмоқ, жон бермоқ.

Оёқ узмоқ

Келиб-кетишни тўхтатмоқ, тамоман келмаслик.

  1. Бўри Пайғамов, Нусратбекнинг бу ердан оёғи узилиб, гаплар бости-бости бўлгунча, панароқда турди. С. Нуров, Майсаларни аёз урмайди

Оёқ учи билан (ёки учида) кўрсатмоқ

Менсимаслик назарга илмаслик

  1. Чўри қиз бошимизга чиқиб, бизларни оёқ учи билан кўрсатади. Ойбек, Танланган асарлар

  2. Одамни оёқ учида кўрсатиб, калака қилади. Ҳ. Назир, Ўтлар туташганда

Оёқ учида

Секин, товуш чиқармай.

  1. Шерали оёқ учида келиб, девор тагида бир ёнбошда ухлашгагина етадиган жойга ўтирди. С. Кароматов, Олтин қум

Оёқ чиқармоқ

Сўроқсиз ҳар тарафга бора берадиган бўлиб қолмоқ, тартибдан чиқа бошламоқ.

  1. Бизнинг хотин тил чиқарган десам, оёқ ҳам чиқарипти. А. Қаҳҳор, Оғриқ тишлар

Оёқ қўймоқ

Бирор ишга киришмоқ.

  1. Унинг розилигини олмасдан туриб, бу ишга оёқ қўйиш мумкин эмас. А. Қодирий, Ўтган кунлар

Оёғи куйган товуқдек

Безовталик билан, зир югуриб, ўзини ҳар ёққа уриб.

  1. Одамлар оёғи куйган товуқдек пишиллаб югурдилар. Ойдин, Ўзидан кўрсин

Оёғи олти, қўли етти

Шодликдан ўзини ҳеч қаерга сиғдиролмайди, ғоят хурсанд.

  1. Зайнаб оёғи олти, қўли етти бўлгани ҳолда, эрини тўрт қават кўрпача устига ўтқазиб, ёнига учта пар ёстиқни қўйди. А. Қодирий, Ўтган кунлар

Оёғи осмонда

с. т. Қулади, йиқилди, иши чаппа.

  1. Лашкарбоши уста бўлса, душман оёғи осмонда. Мақол

Оёғи осмондан бўлди (ёки келди)

с. т. Қулади, йиқилди, иши чаппасига айланди.

  1. Чекинадиган жой йўқ, орқада жаҳаннам, бир қадам чекинсак, оёғимиз осмондан келади. Ш. Рашидов, Бўрондан кучли

Оёғи тортмаслик

Боргиси келмаслик.

Оёғига болта урмоқ

Оёғига бош урмоқ (ёки қўймоқ) ёки оёғига йиқилмоқ

Паноҳ тортиб ёки нажот излаб келмоқ; сажда қилмоқ.

Оёғидан тортмоқ

с. т. Жиноятда қатнашган шерикларини айтиб бериб, жавобгарликка торттирмоқ.

Оёғини осмондан келтирмоқ

с. т. Қулатмоқ, ағанатмоқ, ўрнидан туширмоқ, ишини чаппасига айлантирмоқ.

Оёғини қўлга олиб

с. т. Тез, ғириллаб.

  1. Шартта ўрнимдан туриб, қалпоқчамни олдимда, оёғимни қўлга олиб, уй томон югурдим. Ёшлик

Осмонга чиқсанг, оёғингдан тортаман, ерга кирсанг — қулоғингдан

Мендан қочиб қутулолмайсан, қаерга қочсанг ҳам, бари бир, тутиб оламан.

  1. [Солиҳбой:] Менинг олтинларим шундай зийрак жосус шундай улуғ ҳокимки, ерга кирсанг — қулоғингдан, осмонга чиқсанг, оёғингдан тортиб, менинг қўйнимга олмадай қилиб солиб қўяди! Ҳамза, Бой ила хизматчи

Оғир оёқ

Ҳомиладор.

Совуқ оёқ

айн. Шум оёқ

  1. Кенг соҳилингда кезди шум оёқ, Синдирди нечанинг бошида таёқ. Ғайратий

Юзига оёқ қўймоқ (ёки тирамоқ)

Кимсанинг хоҳишига қарши, унинг ҳурмати билан ҳисоблашмай иш қилмоқ.

  1. Турғун акам билан раиснинг юзларига қандай қилиб оёқ қўя оламан. Н. Сафаров, Ҳаёт мактаби

  2. Сен юзингга оёқ тираб кетган ўша бети қаттиқ хотинингникига бордингми? С. Аҳмад, Уфқ

Уз оёғи билан

Ўз хоҳиши, ихтиёри билан, ўзича.

  1. Дард аригиси келса, табиб ўз оёғи билан келади. Мақол

Ўз оёғидан йитмоқ

Ўз ихтиёри, хоҳиши билан йўқолмоқ, йўқ бўлиб кетмоқ.

1. 1 Коса, идиш.

2. айн. Қадаҳ.

  1. Аччиғланма, бек йигит ширингина таом қилиб бераман, бир-икки оёқ бўза ҳам келтираман. Ойбек, Навоий

  2. Новча йигит сузган бўзадан озгина татиб кўриб, биринчи оёқни Султонга узатди. Ғ. Ғулом, Шум бола

ОЁҚ сўзининг синонимларини Sinonim.uz сайтида қидириб кўринг.

OYOQ сўзининг лотинча ёзилиши Lotin.uz сайти томонидан тақдим қилинган.

Изоҳли луғат Savodxon лойиҳаси билан ҳамкорликда яратилди. Savodxon дастури матндаги имло хатоларини аниқлаш ва тузатишга имкон беради.
Сайтдаги ўрни
1104
Сўзнинг тескари ёзилиши
қёо
Ҳарфлар сони
3
Кўришлар сони
151

оёқ сўзи ишлатилган сайтларни интернетда қидиринг

Google Яндекс Bing

Сиз учун қизиқ бўлиши мумкин бўлган сўзлар

аълам абдол Болтиқбўйи Замахшарий ачинтир абжирлик Бобурнома Шекспир аччиқланиш
оёқ сўзининг маъноси ва изоҳи билан батафсил танишиб чиқамиз. Ўйлаймизки, энди сиз Izoh.uz сайтидан фойдаланиб, оёқ сўзини лотин ва кирилл алифбосида тўғри ва ўз ўрнида ишлата оласиз.

Алифбо бўйича

А Б В Г Д Е Ж З И Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Э Ю Я Ў Қ Ғ Ҳ

Тасодифий сўзлар

Ҳаммасини кўриш

Янги сўзлар

Ҳаммасини кўриш

Izoh.uz лойиҳаси ҳақида

Izoh.uz — Ўзбек тилининг халқона изоҳли луғати 35 000 дан ортиқ сўзларнинг маънолари ибора ва мисоллар билан келтирилган.

Йиллар давомида “Ўзбек тили куни”га бағишлаб, ўзбек тилини ўрганувчилар, журналистлар, таржимонлар, копирайтерлар, блогерлар ва бошқалар учун фойдали лойиҳаларни ишга туширишни анъанага айлантирганмиз. Бизнинг жамоа Lotin.uz, Imlo.uz, Sinonim.uz, Sarlavha.com лойиҳаларини ҳукмингизга ҳавола қилган.

Батафсил Izoh.uz лойиҳаси ҳақида

Лойиҳаларимиз

TVinfo.uz — Bugun, ertaga va keyingi hafta uchun to‘liq teledasturlar.

TVinfo.uz — Телепрограмма на сегодня, завтра и ближайшую неделю.

tvinfo.uz

O‘zbek Ismlarning to‘liq, batafsil ma’nosi, kelib chiqishi, shakllari. O‘zingiz va yaqinlaringizni ismlari ma’nosini bilib oling.

Полный смысл, происхождение, формы узбекских имён. Узнайте смысл своего имени и имён близких.

ismlar.com

DostavkaInfo — Taomlar, dorilar, kitoblar va boshqa uy uchun kerakli bo‘lagan narsalarni yetkazib berish xizmatlari bor servislar.

DostavkaInfo — Каталог сервисов, предлагающих доставку еды, лекарств, книг и товаров для дома.

dostavkainfo.uz

Lotin.uz — foydalanuvchilarga berilgan matnni lotindan kirillga va aksincha o‘girish xizmatini taklif etadi.

Lotin.uz — поможет транслитерировать с узбекской кириллицы на латиницу и обратно. Легко!

lotin.uz

Maqol va naqllarning eng katta kolleksiyasi. Har bir maqol uchta tilda (o‘zbek, rus, ingliz).

Самая большая коллекция пословиц и поговорок на трёх языках (узбекский, русский, английский).

maqollar.uz

Har kuni eng sara latifalar va kulguli rasmlar. O‘zbek tilidagi kulgu markazi!

Ежедневно только отборные анекдоты, смешные картинки. Кузница юмора на узбекском языке!

latifa.uz

Valyutani yuqori kursda almashtirish uchun yaqin punktlarni aniqlab beruvchi servis. Punkt joylashuvini kartada ko‘rsatadi.

Сервис, помогающий найти ближайшие пункты обмена валюты с выгодным курсом. Покажет местоположение пункта прямо на карте.

onmap.uz

O‘zbekcha telegram kanallarining eng katta katalogi. Faqt faol kanallar, ruknlarda va batafsil statistikasi bilan.

Самый большой каталог телеграм каналов в Узбекистане. Только активные каналы по категориям и с подробной статистикой.

uztelegram.com

O‘zbek tilida savodli yozishni biz bilan boshlang.

С нами вы научитесь грамотно писать на узбекском языке.

sarlavha.com

O‘zbek tilining sinonimlar lug‘ati. Saytda 3300 tadan ortiq so‘zlar, 900 ga yaqin sinonim so‘zlar to‘plamiga jamlangan.

Словарь синонимов узбекского языка на нашем сайте содержит более 3300 слов и 900 синонимов.

sinonim.uz
ibora.uz salsa.uz skripka.uz slovo.uz television.uz vatt.uz iboralar.uz resumes.uz havo.uz
Izoh.uz сайтининг базасида жами 35 853 та сўз бор
Алоқа Telegram
© Izoh.uz — Ўзбек тилининг изоҳли луғати, 2024
Obuna ва GoodGroup лойиҳаси. 18+