куй

1. Аланга чиқармай ёнмоқ.

1. Тутаб куяётган от эти ва терисининг қўланса ҳидидан унинг кўнгли беҳузур бўлиб, боши айланди. Ҳ. Ғулом, Машъал

2. Умуман, ўт-олов олмоқ; ёнмоқ; ёниб ишдан чиқмоқ.

1. Халқ азиз фарзандларининг хунини ундан талаб қилади; бурнини ерга ишқаб, вайрон бўлган шаҳарларини, куйиб кул бўлган қишлоқларини тиклаб беришга мажбур қилади. А. Қаҳҳор, Иккининг бири

3. Ортиқ даражада қизиб (эриб), ишдан чиқмоқ (электр асбоблар ҳақида).

1. Лампочка куйиб қолди. Дазмол куйиб қолибди.

4. Ортиқ даражада исиб-қизимоқ; ҳарорати кўтарилмоқ.

1. — О-о, офтобда қолибсизлар-ку? — деди у, халқнинг офтобда куйиб турганлигини энди кўргандай. М. Исмоилий, Фарғона тонг отгунча

2. Август ойи жазирамаси — куйиб ёнар эди ҳамма ёқ. Э. Раҳимов.

5. Ўт-олов ёки куйдирадиган нарса таъсирида зарарланмоқ, жароҳатланмоқ (тирик организм ҳақида).

1. Қайноқ сув тўкилиб, оёғи куймоқ. Олов сачраб, қўли куймоқ.

6. Қуёш иссиғи таъсирида қуриб-қовжираб кетмоқ, нобуд бўлмоқ (ўсимликлар ҳақида).

1. Яна бир йили қаттиқ қурғоқчилик бўлиб, экинлар куйиб кетди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари

7. кўчма Бекор бўлмоқ, беҳуда кетмоқ; ажраб қолмоқ.

1. Меҳнатингиз куймайди. Унмайди ҳам, куймайди ҳам. Матал.

2. Болтабой, икки кун ишлаб, дарров табелчидан шикоят қилаётибди, деб ўйлади шекилли, унга [Сидшжонга] тик қараб: — Нима қилишди? Ҳеч кимнинг ҳақи куймайди! — деди. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари

3. Бечора хотинлар бўлса, эрларидан бекитиб юрган пулларини даъво қилолмай, дамлари ичларига тушиб, куйиб қола берадилар. П. Турсун, Ўқитувчи

8. кўчма Бирон кимса ёки нарсадан зарар-зиён кўрмоқ, ёлчимай азият чекмоқ.

1. Бу одамга қандай вазифа беришни ўзларингга ҳавола қиламиз, лекин ҳосилот кенгашига раис қилсаларинг, куймайсизлар. А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари

2. Тўлаган ҳам кўп оғайниларидан куйган, кўпларидан аламзада экан. А. Қаҳҳор, Оғайнилар

3. Кўнгли очиқ, содда йигит экансиз, мен ҳам эрдан куйганман. М. Иброҳимов, Йўлакдаги муҳаббат

9. с. т. Харж бўлмоқ, пули кетмоқ.

1. Бунга сизнинг пулингиз куйибдими? Пули куйган қалампир чайнабди. Мақол

10. кўчма Алам қилмоқ, алам қилиб бўғилмоқ; қаттиқ хафа бўлмоқ, ғам-алам чекмоқ.

1. Узи билмайди-ю, менга ўргатганига куяман! А. Қаҳҳор, Санъаткор

2. Қўйинглар, чироқларим, сўраманглар. Бизнинг кўрганларимиз қурсин — эшитманглар ҳам, куйманглар ҳам. П. Турсун, Ўқитувчи

3. — Йўлчи ўғлимнинг қони қутлуғ, уни юзга, кўзга суртиш керак, — чуқур хўрсиниб давом этди чол, — куйма, қизим [деди Унсинга]. Ойбек, Танланган асарлар.

11. кўчма Қайғурмоқ; ачинмоқ.

1. Мен кетдим, энди сенга ким куяди Она шундоқ бўлар экан! А. Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари

2. Эшон туни билан ухламай, қуръон ўқийди. Ўз тақдири учун куяди, худога нола қилади. П. Турсун, Ўқитувчи

12. Алам-изтироб чекмоқ.

1. Ёр ишқида куймоқ.

2. Қошинг асли қорадир — ўсма қўйганинг ёлғон, Сенинг учун мен куйган — сенинг куйганинг ёлғон. Қўшиқлар

3. Лутфинисо каби қадрдон бекасининг ўлимига куйган Ёрмат тўйни тезроқ ўтказиш хусусида оғиз очмай қўйди. Ойбек, Танланган асарлар.

куй сўзи қатнашган жумлалар: