to‘g‘ri

1. Egri emas, qingʻir yeri yoʻq; tik, adil.

1. Toʻgʻri chiziq. Toʻgʻri sim. Toʻgʻri yogʻoch.

2. (Kumushning] Toʻgʻri qomatiga yerdan bichib olingan mudhish xotinning qoʻllari zoʻrgʻa yetdi-da, esonmisiz, omonmisiz, poshsha-qiz, deb soʻrashdi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar

3. Ehtiyot yuzasidan [Yoʻlchi\ toʻgʻri yoʻlni qoʻyib, aylanma yoʻllar bilan namozgar vaqtida Shoqosimnikiga [Gulnorni] boshlab keldi. Oybek, Tanlangan asarlar

4. Mirzakarimboyning yeri oxirida baland, toʻgʻri oʻsgan, uchlari bir-biriga tutashgan qator teraklar jim-gina titraydi. Oybek, Tanlangan asarlar

2. Xatodan xoli, yanglishi, notoʻgʻri yeri yoʻq; bexato.

1. Toʻgʻri javob. Toʻgʻri fikr. Toʻgʻri maslahat. Masalani yechishning toʻgʻri yoʻli. Asliga toʻgʻri nusxa. Bilmagandan bilgan yaxshi, Toʻgʻri ishni qilgan yaxshi. Maqol

2. — Bir narsaga oldindan hukm etish toʻgʻri emas, Abdishukur, — salmoqlab dedi Mirzakarimboy. Oybek, Tanlangan asarlar

3. Bunday joylarda hamma vaqt ham koʻz bilan toʻgʻri chamalab boʻlmaydi. M. Ismoiliy, Fargʻona tong otguncha

3. koʻchma Haqiqatdan iborat; chin, rost, haq.

1. Toʻgʻri hukm. Toʻgʻri til tosh yorar, Egri til bosh yorar. Maqol

2. Toʻgʻri soʻzning toʻqmogʻi bor. Maqol

3. Boshingga qilich kelsa ham, toʻgʻri soʻzla! Maqol

4. Toʻgʻri gapim tugʻganimga yoqmaydi, deganlari bejiz emas ekan-da. N. Safarov, Sohib changal

4. Belgili talab, qoida va shu kabilarga javob beradigan; mos keladigan; qoidali.

1. Ketmonni toʻgʻri ushla. Egri koʻchada yursang ham, toʻgʻri yur. Maqol

2. Men toʻgʻri oʻqiy olmasam, tunov kundagidek kulasiz. A. Qodiriy, Mehrobdan chayon

5. Quvlik-shumlik, qingʻirlik va shu kabilarni bilmaydigan; odob, axloq doirasidan chiqmaydigan, unga zid ish tutmaydigan; ha-lol, vijdonli, insofli.

1. Toʻgʻri odam. Toʻgʻri ayol. Toʻgʻri kishi tili egridan or qiladi. Maqol

2. Dili toʻgʻrining — tili toʻgʻri. Maqol

3. Egri ozar, toʻgʻri toʻzar. Maqol

4. Surishtirsang, hamma boy bir tekisda insof-siz. Toʻgʻri odam boy boʻlmaydi shekilli, man oʻzim shu fikrdaman. Oybek, Tanlangan asarlar

5. Bizning koʻzimizga sovuq koʻringan qipchoqvachcha Normuhammadning el uchun qilib turgan toʻgʻri xizmatini men oʻz umrimdagi Toshkent beklari orasida birinchi martaba koʻraman. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar

6. Ogʻayni, bizga toʻgʻri toshingizni qoʻysangiz boʻlar edi. N. Safarov, Hayot maktabi

6. Toʻgʻridan-toʻgʻri amalga oshiriladigan, boʻladigan; bevosita, vositasiz.

1. Toʻgʻri saylovlar. Toʻgʻri soliqlar.

7. rvsh. (urgʻu birinchi boʻgʻinda) Toʻgʻridan-toʻgʻri, toʻppa-toʻgʻri, boshqasiga, boshqa tomonga chalgʻimay.

1. Mehmonlar toʻgʻri biznikiga tushdi. Toʻgʻri raisning oʻziga uchrashdim.

2. Nasiyaga boʻlsa ham goʻshtning lahim joylaridan yegan yaxshi boʻlar ekan-u, keyin haqini toʻlashni bilmay garang boʻlib, koʻchadan toʻgʻri oʻtolmay yurgan yomon ekan. P. Tursun, Oʻqituvchi

3. — Bu kishi hidlab oʻtirmaydi, toʻgʻri yeydi-qoʻyadi, — dedi va qoyil qilganiga ishonib, hammadan balandroq qahqaha urdi. A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari

8. krsh. s. Durust, haqiqatan ham, darhaqiqat.

1. Toʻgʻri, jon shirin, har kim oʻz jonini ayaydi, lekin odamning yuragida boshqalarga mehr boʻlishi kerak. Oybek, Tanlangan asarlar

9. (egalik, oʻrin-payt va chiqish kelishiklari shakllarida — toʻgʻrida, toʻgʻrisida, toʻgʻrisidan) Oidlik, tegishlilik, sabab, makon kabi maʼnolarni bildiradi; haqida, yuzasidan, sababli, jihatdan.

1. Bu toʻgʻrida rahbarlar bilan maslahatlashmoq. Pul toʻgʻrisidan bir oz qiynalib qolibdi. Ertaga boʻladigan majlisdagi masalalar toʻgʻrisida kelishib oldik.

2. Fazliddin bu kecha xursand edi. Har toʻgʻrida soʻzlar, kular edi. Oybek, Tanlangan asarlar

3. Sizni sirtdan tanirdim, siz toʻgʻringizda koʻp eshitganman. K. Yashin, Hamza

4. Toʻlagan binokorlik toʻgʻrisida bir gapga tushib ketsa, uni toʻxtatish xiyla qiyin ekanini bilgani uchun Boʻtaboy ham qoʻyib berdi. A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari

to‘g‘ri soʻzi qatnashgan jumlalar: